Ons werk met on- en offline dialoogconstructies in drie middelgrote steden afgelopen vier jaar, leidde tot onderstaande LinkedIn post van Harry over de toekomst van complexe besluitvorming. Op LinkedIn gepost in drie delen. Hier samen weergegeven. Datum: 31 okt 2024.

—

#democratietransitie

Hier mijn testament
.
Organisatie: Transitiefocus Rotterdam
.
Inschrijver: Harry te Riele,
.
Titel inschrijving: Inzet intelligence of the crowd voor complexe besluitvorming
.
Je organisatie: Transitiefocus combineert grondige kennis van transities met begrijpen van het individu. Harry te Riele is één van de grondleggers van het transitiedenken. Esther van der Valk is zeer ervaren in psycho-sociale dynamiek rond personen, teams en organisaties. Samen begeleiden ze netwerken die diepgaand moeten veranderen, bijvoorbeeld op weg naar duurzamer routines. Hun lab was de zuid-Nederlandse landbouw afgelopen elf jaar.
.
Onderwerp: Door de inzet van grote groepen betrokkenen bij complexe besluitvorming (eerder duizenden dan tientallen), worden veel gedetailleerdere besluiten mogelijk, wordt polarisatie door een gemeenschap zelf gedempt, stijgt de tevredenheid over besluitvorming met sprongen – niet in de laatste plaats bij populistische partijen, en groeit het vertrouwen tussen overheden en de samenleving sterk. Door Nederlandse software in te zetten blijven (tussen)resultaten van online gevoerde, anonieme dialogen over complexe onderwerpen uit handen van commerciële partijen en buitenlandse staten. Door online dialogen in wisselwerking te brengen met een cognitief gevarieerde, kleine reflectiegroep, kunnen tussenresultaten breed worden geduid. Als parallel hieraan ontwerpers (bijv architecten en planologen) werken, kunnen die met betrokkenen overleggen tot bijv op postcodeschaal. De tienduizenden antwoorden op beleidsvragen en reacties daarop blijken een krachtige steun voor politieke besluitvorming, waarbij voorkomen wordt dat kleine pressiegroepen op het moment supreme een politiek debat kapen. Dit hebben we getest in Tilburg, Roosendaal en Lelystad, met extreem hoge waarderingscijfers.

Visie: Nederlandse democratische routines hebben sinds eind jaren 1980 grote moeite met duurzaamheidstransities. Landbouw en energievoorziening zijn voorbeelden. Het maakt niet zo veel uit of links, midden of rechts aan de bal is. Daar we voor een herinrichting van ons land staan, zullen we besluitvormingsroutines moeten vinden die transities wél faciliteren. Ethisch is het doel de maatschappelijke schade tijdens overgangsperioden zo klein mogelijk te houden – psychologisch, sociaal, materieel en economisch. Ingrediënten voor next-level besluitvorming zijn volgens ons het kunnen hanteren van variëteit en complexiteit, het verkrijgen van steun van een gemeenschap, het gebruiken van de almaar dóórgaande emancipatie van individuen, het hoorbaar maken van de stem van het midden, het kunnen monitoren van lange-termijn processen, het kunnen omgaan met polarisatie, de inzet van ICT en het herstellen van vertrouwen. Stel je slechts een kleine groep burgers bloot aan een toxisch wordende maatschappelijke discussie, dan is dit ethisch onjuist. Bovendien zijn kleine groepen slechts bij toeval in staat complexe problemen op te lossen. We werken aan infra voor doorlopende dialoog tussen overheden en gemeenschap
.
Impact op samenleving: Als we op basis van onze ervaringen van afgelopen vier jaar in de middelgrote steden Tilburg, Roosendaal en Lelystad een staande infrastructuur opzetten voor dialoog over kleine en grote onderwerpen, kan de maatschappelijke schade in tijden van de transities die gaande zijn en nog op stapel staan, veel kleiner blijven. Tijdens maatschappelijke transities ontstaan niet zelden criminogene situaties. Ze leidden ook in ons land tot dramatische
gebeurtenissen en scheidslijnen die naar verwachting nog generaties lang voelbaar blijven. Vernieuwen we onze democratische routines niet, dan blíjven ze slecht in staat transities te faciliteren en valt de steun ervoor weg. Het denken over scenario’s daarna laten we aan de lezer. We staan voor een periode van variatie en selectie in democratische besluitvorming, waarbinnen het zogenaamde Burgerberaad slechts een vroege variant is. Dat het beter, (veel) goedkoper en stabieler kan, hebben we afgelopen vier jaar aannemelijk gemaakt. Mochten
democratische experimenten zoals wij die uitwerken opschalen, dan brandt er echter – net als bij veel andere transities – een gevecht los over die vernieuwing. In de woorden van een D66-raadslid in Tilburg, 2021: “Meneer Te Riele, ik ben reuze voor bestuurlijke vernieuwing maar wij zijn de baas.” Mijn antwoord was destijds: “Er is niet enkel een Warmtetransitie gaande (het onderwerp waar het destijds over ging), maar ook een besluitvormingstransitie. Ze loopt echter in een ander tempo.