Keuzes worden onontkoombaar, kopt de Volkskrant in juli 2019. Het artikel betoogt dat het verstrekkende stikstofbesluit van de Raad van State een gevolg is van het gebrek aan keuzen in Den Haag. ‘We berekenen liever en vermijden pijnlijke keuzes. Dijkgraaf Co Verdaas wordt geciteerd: ‘Een echte ramp zou Den Haag kunnen helpen’.

Dit is niet uniek. In een tijd van transitie zijn lastige besluiten nodig. Lastig omdat ze dwars staan op de routines. Wil de overheid haar rol goed spelen, dan neemt ze het het voortouw in de overgangsfase die een transitie nu eenmaal is, zonder de garantie dat haar keuzen uiteindelijk de juiste blijken. Hoe meer politici – of ze nu op rijksniveau, provinciaal of lokaal opereren – gesteund worden door de samenleving in het nemen van die besluiten, des te gemakkelijker het wordt voor hen.

Hoe creëer je zo’n rugdekking voor besluiten? Waar vind je mensen die in je geloven, die het niet altijd met je eens zijn, maar die wel snappen dat keuzes noodzakelijk zijn voor de lange termijn. Die snappen dat uitstellen de tijd om bakens alsnog te verzetten veel te kort maakt en grotere brokken maakt dan het niet-kiezen?

Wij denken dat een ‘stuurschap’ daarin helpt. Een stuurschap is netwerk van mensen van alle betrokken partijen, met autoriteit op hun veld, die met open vizier en de lange termijn in gedachten beelden over de toekomst op het netvlies krijgen. De steun van dit soort netwerken vermindert de onzekerheid bij politici. Het maakt het voor hen mogelijk meer staatsman te zijn dan partijlid.

Wij hopen komende jaren staatslieden aan het werk zien en dragen graag bij aan de opbouw van solide stuurschappen. Ze helpen Nederland – en indirect Europa – soepeler door transities heen te gaan.

Meer weten over stuurschappen? Kijk hier eens.